Chế độ sinh hoạt cho người bị viêm đại tràng
Thay đổi chế độ dinh dưỡng là một yếu tố quan trọng trong việc khắc phục căn bệnh viêm đại tràng. Bệnh nhân cần tăng cường ăn chất xơ, đồng thời phải kiêng rất nhiều thứ như chất béo, chất kích thích và một số loại thuốc.
Sau đây là những điều trong ăn uống sinh hoạt mà bệnh nhân viêm đại tràng cần lưu ý:
- Những ngày không đau: Để giữ gìn sức khỏe, tạo sức đề kháng, tăng sức chịu đựng trong lúc bị cơn đau hành hạ, hãy tranh thủ ăn uống tẩm bổ những khi bệnh chưa dở “chứng”.
- Khi bị táo bón: Giảm chất béo, tăng chất xơ (đặc biệt là dưới dạng hòa tan như pectin, inuline, oligofructose…). Ăn làm nhiều bữa nhỏ, chừng hơn 2 tiếng lại ăn một bữa.
- Khi bị tiêu chảy: Tránh hẳn chất xơ dạng không tan như cellulose để thành ruột khỏi bị “cọ xát”. Không ăn rau sống, trái cây khô, trái cây đóng hộp, nếu ăn trái cây tươi thì phải gọt bỏ vỏ (kể cả nho). Có thể ăn trái cây xay nhừ như chuối, táo.
- Tránh chất kích thích: Những thực phẩm có chất kích thích thần kinh như cà phê, chocolate, trà…đều phải kiêng.
- Hạn chế các sản phẩm từ sữa: Trong sữa có loại đường lactose rất khó tiêu. Ngoài ra, chất đạm của sữa có thể gây dị ứng cho bệnh nhân. Hãy thay thế bằng sữa đậu nành.
- Hạn chế mỡ: Tránh những thức ăn có hàm lượng dầu mỡ quá cao như các món rán, xào, sốt.
- Tránh các kháng viêm, giảm đau không steroid:
- Uống 1 viên đa sinh tố, muối khoáng mỗi ngày: Những viên này chứa ít nhất 400 mcg axit folic, khắc phục tình trạng thiếu axit này do dùng
- Uống nhiều chất lỏng (1,5- 2 lít/ ngày) để đủ lượng nước cho cơ thể hoạt động và ngăn ngừa táo bón,đồng thời tránh khả năng mất nước do đi lỏng.
- Ăn nhiều chất xơ: các loại rau xanh:rau cải,cần tây,rau ngót,rau muống..đậu,lạc,cà rốt. Các loại trái cây: táo,cam,chuối,nho,đậu. Tuy nhiên, trong giai đoạn cấp tính , cần hạn chế các loại thực phẩm có nhiều chất xơ và tuân theo một chế độ ăn uống chất xơ thấp cho ruột nghỉ ngơi và giảm thiểu các triệu chứng gây khó chịu vì chất xơ kích thích đại tràng của bạn.
Viêm đại tràng nên và không nên ăn những gì?
- Hạn chế cà phê,các sản phẩm có chứa cafein, rượu và sorbitol (một loại chất làm ngọt) là đây có thể làm trầm trọng thêm triệu chứng của viêm đại tràng mạn tính
- Hạn chế những thực phẩm như rau bắp cải (bông cải xanh, cải bắp, súp lơ và cải bruxen), đậu khô và đậu lăng, hành tây và hẹ,đồ uống có ga là những thức ăn sinh hơi gây nên tình trạng chướng hơi và khó tiêu hóa.Tuy nhiên ta có thể cải thiện tình hình này với việc nấu chín các thức ăn có thể chế biến được.
- Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày sẽ làm giảm áp lực làm việc của hệ thống tiêu hóa vốn đã làm việc với công suất kém của bạn.Một số nghiên cứu cho thấy việc chuyển từ ăn 2-3 bữa sang ăn 5-6 bữa sẽ làm giảm các triệu chứng do IBD gây nên. Ăn một chế độ ăn protein cao với thịt nạc, cá và trứng, có thể giúp làm giảm các triệu chứng của viêm đại tràng mạn tính- IBD(inflammatory bowel disease).
- Chống mệt mỏi do thiếu máu trong Viêm đại tràng mãn do ruột không hấp thu được chất dinh dưỡng và thiếu sắt.Do vậy ăn nhiều các thức ăn chứa nhiều sắt và folat như: nho, cải xoăn, ngũ cốc,vừng, lạc, rau bina, lòng đỏ trứng..
- Việc sử dụng thêm các chế phẩm sinh học giúp bổ sung các vi sinh vật ruột(probiotic) sẽ giúp điều hòa việc tiêu hóa thức ăn.Các dạng chế phẩm này đã được phát triển nhiều,ngoài ra sữa chua và các thức ăn lên men như dưa muối,cà muối cũng chứa các vi sinh vật có lợi cho tiêu hóa.Các thức ăn hay chế phẩm này sẽ bổ sung các vi khuẩn có ích bị mất đi khi ta dùng kháng sinh và tiêu chảy trong các đợt cấp của IBD.
- Bệnh viêm đại tràng mạn có thể nặng thêm nếu bệnh nhân có những vấn đề về tâm lý như trầm cảm, lo âu… Vì vậy, người bệnh cần thực hiện các phương pháp chống stress như tập thể dục, tập dưỡng sinh (thở bằng bụng, vận dụng cơ hoành, ngồi thiền, tập yoga).
